شوک آنلاین: در ۳۰ اکتبر، جواد رحیقی، دانشمند هسته ای و رئیس طرح چشمه نور ایران، برای یک سفر چهار روزه کاری تهران را به مقصد رم ترک کرد.
این دانشمند با همتایان ایتالیایی در مرکز سنکروترون الترای ایتالیا دیدار کرد و سپس به شهر لوند سوئد رفت. اما آنچه به عنوان یک سفر معمولی آغاز شد، به یک کابوس تبدیل شد. زمانی که رحیقی برای بازگشت به کشورش به فرودگاه کپنهاگ رفت، در آنجا به مدت دو روز بازداشت شد.
رحیقی گفته بازداشت در کپنهاگ، یک «محنت هولناک» بود. در شب اول، او در یک زیرزمین در فرودگاه نگهداری شد که هیچ تخت، یا پنجره یا وسیله گرمایشی یا اتاق استراحت نداشت. رحیقی افزود: «من هیچ لباس مناسبی هم نداشتم.» در آن دوره، رحیقی سه بار از اتاق بازداشت بیرون برده شد تا چمدانش را شناسایی کنند و نمونه دی ان ای بدهد. علاوه بر این، درحالی که او فقط لباس زیر پوشیده بود، از او عکسبرداری شد. روز بعد، او به یک سلول زندان منتقل شد که حداقل یک تخت و توالت داشت. رحیقی گفت: «هیچکس دلیل بازداشتم را توضیح نداد.» خانواده اش در ایران هم از محل نگهداری او اطلاعی نداشت.
در طول سه دهه بعد از تمام شدن دکترایش در رشته فیزیک هسته ای در دانشگاه ادینبورگ اسکاتلند، رحیقی، ۶۴ ساله، در ایران مشغول به کار بود. ابتدا در مرکز فناوری هسته ای اصفهان و سپس در مرکز پژوهش های هسته ای در تهران. در تمام این مدت، او به کار کردن با همکاران خارجی بر روی ساختار هسته ای و ذرات مهم آستروفیزیکی ادامه داد. در سال ۲۰۰۳، رحیقی به تلاش برای احداث یک سنکروترون چشمه نور به نام SESAME برای کاربران خاورمیانه ای و فراتر از آن ملحق شد. او اغلب روی کمیته هایی کار کرد که متولی آموزش دانشمندان بود. علاوه بر این، او عضو هیئت ایران در این پروژه بود که نهایتا در سال ۲۰۱۷ در منطقه آلان اردن افتتاح شد.در هشت سال گذشته، رحیقی رئیس طرح چشمه نور ایران (ILSF) بود که هنوز در مرحله تحقیق و توسعه است. او تصریح کرد: «ایران هیچ تجربه بزرگی در زمینه شتاب دهنده ها ندارد. ما مجبور بودیم از نو آغاز کنیم.»در سال ۲۰۱۱، برای سنکروترون یک سایتی در قزوین انتخاب شد. طرح نهایی در مرحله پایانی قرار دارد. رحیقی گفته آزمایشگاه های اروپایی به ILSF کمک کرده اند و تیم ILSF امیدوار بودند که آزمایشگاه های آمریکا هم به خاطر ترویج علم کمک کنند. اما این امید ها به دلیل اختلافات سیاسی میان ایران و اروپا برباد رفت.هرگز به رحیقی گفته نشد که چرا در فرودگاه بازداشت شد. اما در یک دادگاه کپنهاگ او متوجه شد که مقامات دانمارک فکر می کردند او تحت تحریم است. در سال ۲۰۱۰ نام او در تحریم های سازمان ملل علیه ایران ذکر شده بود. اما رحیقی اعلام کرده ادعا ها در تحریم های قبلی مبنی بر اینکه او در غنی سازی هسته ای درگیر بوده، «کاملا بی اساس» است.رحیقی گفت: «من یک فیزیکدان هسته ای هستم، نه یک مهندس، من همیشه همکاری علمی بین ایران و سایر جهان را ترویج کردم.»با امضای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در ژوئیه ۲۰۱۵، تحریم ها علیه رحیقی برداشته شد. از آن زمان، او چندین بار به آمریکا و اروپا سفر کرده است. در پاییز گذشته، بار دیگر تحریم های زیادی علیه ایران اعمال شد، اما رحیقی مجددا تحریم نشد. سرانجام رحیقی آزاد شد و در پنجم نوامبر به کشور بازگشت. در یک نامه وزارت خارجه دانمارک به سفارت ایران آمده که بازداشت رحیقی «در نتیجه یک سوءتفاهم قابل تأسف» اتفاق افتاده و برای جلوگیری از تکرار چنین اتفاقاتی در آینده اقداماتی اتخاذ شده است.اما رحیقی هنوز از این تجربه ناراحت است و دریافت غرامت از مقامات دانمارک را پیگیری می کند. او گفت: «من عضو جامعه علمی جهانی هستم. حقوقم به عنوان یک دانشمند و یک انسان پایمال شد.»
باشگاه خبرنگاران
